In De Krant van West-Vlaanderen verscheen op 17 juli 2015 volgend artikel.
Wanneer een Roeselaarse familie een herdenkingsbord krijgt in Sant-Laorans, een klein dorpje in Bretagne, is dat toch speciaal. Het gaat om Stefaan Oplinus x Ann Vandoorne. Ann Vandoorne is de dochter van Marcel Vandoorne (°1913), en dus kleindochter van Bruno Vandoorne x Marie Lanssens.
Hun verhaal gaat terug tot de Eerste Wereldoorlog. De Roeselaarse familie Bruno Vandoorne en Marie Lanssens vluchtten in het begin van de oorlog met hun drie kleine kinderen Adrienne, Yvonne en Marcel (°1913) naar Bretagne. Ze hoorden dat de gevreesde Duitse Ulanen onze stad naderden en ze ontvluchtten met de trein de stad. Ze dachten dat dit snel zou voorbijgaan want moeder Marie Lansens hoopte dat ze haar konijnen nog levend zou terugzien. Vader Bruno Vandoorne was ‘bareelwachter bij de ijzerweg’, zoals men de spoorwegen toen noemde en daardoor kon hij en zijn gezin in een goederenwagon wonen in het station van Poperinge. Toen Poperinge ook gebombardeerd werd, zette het treinkonvooi zich in beweging en ging het via Frans-Vlaanderen dieper Frankrijk in. Hier en daar werden wagons losgekoppeld maar doordat hun wagon dichtst bij de locomotief was, reden zij tot in Gwengamp (Guingamp) in Bretagne. Daar stapten ze over op een smalspoortrein tot in Tregonew-Skinvieg. Daar zijn ze met paard en kar tot in Sant-Laorans (Saint-Laurent) gereden. Ze mochten er wonen in een bijhuis van een smisse en vader Bruno zocht en vond werk bij de boeren in de omgeving.
Die jaren in Bretagne waren zeer belangrijk voor hen: Marcel was nog te klein om zich daar veel van te herinneren maar zijn zusje Adrienne, die ook de doopmeter is van Ann, deed daar haar plechtige communie en liep er net als haar zus school. In 1917 hebben ze Bretagne verlaten want grootvader Bruno werd door de Franse spoorwegen opgevorderd en ze zijn naar Normandië vertrokken. Pas in 1919 zijn ze naar Roeselare kunnen terugkeren.
Wij hebben dat allemaal in geuren en kleuren vernomen van meter Adrienne. Zij kon uren vertellen over de oorlog en over de jaren in Bretagne. Onze kinderen zaten dan rond haar en genoten van haar verhalen. Zo is ook onze interesse gegroeid voor de plaats waar onze familie werd opgevangen, waar ze heeft geleefd. Ik heb zelfs Bretoens geleerd en uiteraard hebben we het dorp al verschillende keren bezocht. In het begin van de jaren 80 zijn we er voor het eerst geweest. Meter Adrienne is nooit mee gereisd met ons. Dat vonden we jammer maar ze zei dat ze te oud was om die verre verplaatsing te maken. Uiteindelijk werd onze betrokkenheid groter en we steunden als familie zelfs het lokale Diwanschooltje in Gwengamp waar de kinderen Bretoens leren.
Onze band met die streek en met de mensen werd hechter: wij gaven onze kinderen Bretoense namen, als de mensen geboortegeschenken wilden geven, stelden wij voor dat ze een som stortten voor de Diwanschool, wij correspondeerden met hen, enz.
Toen 2015 naderde, hadden wij het idee om een herinneringsbord te hangen in Sant-Laorans. Het bijhuis waar de familie Vandoorne woonde, is er nog, en in de kerk waar Adrienne haar plechtige communie deed, is nog niets veranderd. Maar de Diwanschool van Gwengamp was ons te vlug af. Twee klassen hadden een jaarproject rond de Eerste Wereldoorlog opgezet waarin ze een hele evocatie hebben gedaan van de vlucht van de familie Vandoorne. Ze hebben dat eind juni opgevoerd in Sant-Laorans en hebben meteen een gedenkplaat onthuld in dat dorp. Wij en drie van onze kinderen zijn dan gewoon over en weer gereden om die opvoering en die onthulling mee te maken. Het was pakkend en heel emotioneel: zelfs de burgemeester was ontroerd. Die kinderen hebben dat familieverhaal schitterend gebracht.
Stamboom (genealogie/genealogy/généalogie) Lanssens-Denoo: 24.947 personen (individuals, personnes) d.d. 1 december 2024 - site: http://lanssens.be